Cebularze to tradycyjne pieczywo pochodzące z Lubelszczyzny, które od 2014 roku znajduje się na liście produktów tradycyjnych. Historia tego wypieku sięga lat 50. XX wieku i jest ściśle związana z żydowską społecznością Lublina. Ten wyjątkowy wypiek łączy w sobie delikatne, puszyste ciasto drożdżowe z aromatyczną masą cebulową i makiem. Charakterystyczny smak i zapach cebularzy sprawia, że są one nie tylko lokalnym przysmakiem, ale zyskują popularność w całej Polsce. Szczególnie cenione są za swoją uniwersalność – mogą stanowić zarówno dodatek do obiadu, jak i samodzielną przekąskę. Domowe przygotowanie cebularzy może wydawać się początkowo wymagające, jednak efekt końcowy z pewnością wynagrodzi włożony wysiłek.
Składniki na ciasto drożdżowe do cebularzy
- 500 g mąki pszennej typu 650 (można też użyć typu 550 dla bardziej delikatnej struktury)
- 250 ml ciepłego mleka (temperatura około 37°C)
- 30 g świeżych drożdży (lub 10 g suchych)
- 2 łyżki cukru (najlepiej drobnego)
- 2 jajka (w temperaturze pokojowej)
- 50 g masła (rozpuszczonego i ostudzonego)
- 1 łyżeczka soli (najlepiej drobnej)
Składniki na masę cebulową
- 4 duże cebule (najlepiej słodkie odmiany)
- 2 łyżki oleju (rzepakowego lub słonecznikowego)
- 1 łyżeczka soli (do smaku)
- 1/2 łyżeczki pieprzu (świeżo mielonego)
- 2 łyżki maku (niebieski mak, wcześniej namoczony)
Przygotowanie tradycyjnych cebularzy
Przygotowanie ciasta:
- Drożdże rozkruszyć w ciepłym mleku, dodać łyżkę cukru i łyżkę mąki. Dokładnie wymieszać i odstawić na 15 minut do wyrośnięcia w ciepłym miejscu, aż rozczyn zacznie się pienić.
- W dużej misce wymieszać pozostałą mąkę, cukier i sól. Pamiętać o równomiernym rozprowadzeniu składników.
- Dodać rozczyn drożdżowy, jajka i roztopione masło. Składniki powinny mieć podobną temperaturę.
- Wyrabiać ciasto przez około 10-15 minut, aż będzie elastyczne i gładkie. Ciasto powinno odchodzić od ręki i być sprężyste.
- Przykryć ściereczką i odstawić do wyrośnięcia na 1 godzinę w ciepłym miejscu bez przeciągów. Ciasto powinno podwoić swoją objętość.
Przygotowanie masy cebulowej:
- Cebulę pokroić w drobną, równą kostkę o wielkości około 3-4 mm.
- Podsmażyć na oleju do zeszklenia, stale mieszając, aby nie przypalić. Proces powinien trwać około 10-15 minut.
- Doprawić solą i pieprzem, dokładnie wymieszać i ostudzić do temperatury pokojowej.
Formowanie cebularzy:
- Wyrośnięte ciasto delikatnie wyłożyć na podsypaną mąką powierzchnię i podzielić na 8-10 równych części.
- Uformować okrągłe placki o średnicy około 15 cm, zachowując jednakową grubość.
- Na każdym placku zrobić charakterystyczne wgłębienie i nałożyć równomiernie masę cebulową.
- Posypać makiem, delikatnie wciskając go w masę cebulową.
- Odstawić do ponownego wyrośnięcia na 20 minut pod czystą ściereczką.
- Piec w nagrzanym piekarniku w temperaturze 200°C przez 15-20 minut, aż cebularze nabiorą złocisto-brązowego koloru.
Wartości odżywcze
Wartości odżywcze w jednym cebularzu (około 150g):
- Kalorie: 320 kcal
- Białko: 8g
- Węglowodany: 45g
- Tłuszcze: 12g
- Błonnik: 3g
- Sód: 400mg
- Potas: 180mg
- Żelazo: 2mg
Wskazówki do przygotowania idealnych cebularzy
- Drożdże powinny być świeże – to klucz do odpowiedniego wyrośnięcia ciasta. Przed użyciem można sprawdzić ich aktywność w rozczynie.
- Mleko do rozczynu powinno być letnie (około 37°C) – zbyt gorące zabije drożdże, a zbyt zimne spowolni proces fermentacji.
- Cebulę najlepiej podsmażać na małym ogniu, aby nie zbrązowiała. Powinna być szklista i miękka.
- Przed pieczeniem można skropić cebularze wodą – będą miały ładniejszy kolor i chrupiącą skórkę.
- Najlepiej smakują świeże, prosto z piekarnika, ale można je odświeżyć podgrzewając w piekarniku przez 2-3 minuty.
- Przechowywać w szczelnym pojemniku do 2 dni w temperaturze pokojowej.
- Można je zamrozić po całkowitym wystudzeniu i przechowywać do miesiąca.
Czas przygotowania: 2,5 godziny (w tym czas wyrastania)
Poziom trudności: średni
Porcje: 8-10 sztuk
Temperatura przechowywania: pokojowa
Trwałość: 2-3 dni