Blok czekoladowy to kultowy deser PRL-u, który do dziś wzbudza nostalgiczne wspomnienia i zachwyca swoim intensywnym smakiem. Ten prosty w wykonaniu przysmak, przypominający teksturą czekoladę, był prawdziwym rarytasem w czasach, gdy dostęp do słodyczy był ograniczony. W latach 60. i 70. XX wieku, kiedy sklepy świeciły pustkami, a czekolada była towarem deficytowym, blok czekoladowy stanowił doskonałą alternatywę dla tradycyjnych słodyczy. Charakterystyczna struktura z herbatników i bakalii, oblanych masą kakaową, tworzy niepowtarzalną kompozycję smakową, która przetrwała próbę czasu i do dziś jest chętnie przygotowywana w polskich domach. Receptura tego deseru wywodzi się z tradycji domowego cukiernictwa, gdy gospodynie domowe musiały wykazywać się kreatywnością w przygotowywaniu słodkości z dostępnych składników.
Składniki na tradycyjny blok czekoladowy
Aby przygotować blok czekoladowy potrzebne będą następujące składniki. Warto zwrócić uwagę na jakość używanych produktów, gdyż ma to kluczowy wpływ na końcowy smak deseru. Szczególnie istotne jest wysokiej jakości kakao, które nadaje charakterystyczny, głęboki smak oraz dobre masło, zapewniające odpowiednią konsystencję i kremowość:
- 300 g herbatników maślanych
- 200 g masła
- 4 łyżki kakao
- 3/4 szklanki cukru
- 2 żółtka
- 100 g orzechów włoskich
- 50 g rodzynek
- 2 łyżki mleka
Przygotowanie masy czekoladowej
Krok po kroku proces tworzenia idealnego bloku czekoladowego wymaga precyzji i odpowiedniego wyczucia. Temperatura poszczególnych składników oraz kolejność ich łączenia mają kluczowe znaczenie dla uzyskania właściwej konsystencji:
- Masło rozpuść w garnku na małym ogniu, uważając, aby się nie przypaliło.
- Do rozpuszczonego masła dodaj kakao i cukier, dokładnie wymieszaj do uzyskania jednolitej konsystencji.
- Zdejmij garnek z ognia i odstaw na 5 minut do lekkiego przestudzenia, aby masa osiągnęła temperaturę letnią.
- Dodaj żółtka, energicznie mieszając, aby się nie ścięły i masa pozostała gładka.
- Wlej mleko i dokładnie wymieszaj całość do uzyskania jedwabistej konsystencji.
- Herbatniki pokrusz na nieregularne kawałki, zachowując różnorodną strukturę.
- Orzechy posiekaj na mniejsze części, zachowując niektóre większe kawałki dla tekstury.
- Wszystkie składniki połącz z masą kakaową, delikatnie mieszając, aby nie pokruszyć zbytnio herbatników.
Formowanie i studzenie bloku
Przygotuj formę keksówkę o wymiarach około 25×10 cm, wyłóż ją dokładnie papierem do pieczenia, pozostawiając zapas na bokach, co ułatwi późniejsze wyjęcie bloku. Przełóż masę do formy, dokładnie ubijając warstwami, aby nie pozostały puste przestrzenie, które mogłyby osłabić strukturę deseru. Wyrównaj powierzchnię łyżką lub szpatułką. Wstaw do lodówki na minimum 4 godziny, najlepiej na całą noc, aby masa odpowiednio stężała i nabrała właściwej konsystencji. Temperatura w lodówce powinna wynosić około 4°C.
Wartości odżywcze
Porcja (100g) zawiera. Należy pamiętać, że jest to deser wysokokaloryczny, bogaty w tłuszcze i węglowodany:
- Kalorie: 450 kcal
- Tłuszcze: 25g
- Węglowodany: 52g
- Białko: 6g
Wskazówki eksperta
Profesjonalni cukiernicy i doświadczone gospodynie domowe dzielą się swoimi sprawdzonymi trikami, które pomogą uzyskać idealny blok czekoladowy:
- Herbatniki najlepiej kruszyć ręcznie – nie powinny być zbyt drobne, aby zachować charakterystyczną strukturę bloku. Zbyt mocno rozdrobnione stracą swoją teksturę w masie.
- Przed dodaniem żółtek masa musi być letnia – w przeciwnym razie jajka się zetną. Temperatura powinna wynosić około 40°C.
- Rodzynki można namoczyć w rumie dla uzyskania bardziej wyrazistego smaku. Należy je moczyć przez minimum 30 minut.
- Blok można przechowywać w lodówce do 7 dni, szczelnie owinięty folią spożywczą.
Warianty i modyfikacje
Klasyczny przepis można modyfikować według własnych upodobań, eksperymentując z różnymi dodatkami i smakami. Współczesne wersje tego deseru często zawierają składniki niedostępne w czasach PRL-u, co pozwala na stworzenie nowych, interesujących kompozycji smakowych:
- Dodaj kandyzowaną skórkę pomarańczową dla cytrusowej nuty, która świetnie komponuje się z czekoladowym smakiem
- Zastąp orzechy włoskie migdałami lub orzechami laskowymi, które nadadzą deserowi bardziej wyrafinowany charakter
- Wzbogać smak dodatkiem kropli aromatu waniliowego, który podkreśli słodycz deseru
- Posyp wierzch bloku wiórkami kokosowymi, które nie tylko udekorują deser, ale także dodadzą mu egzotycznego aromatu